هفته ۳۶ بارداری آغازگر مراحل پایانی سه ماهه سوم بارداری است؛ زمانی که مادران باردار به شدت درگیر آمادگی های جسمی و روحی برای زایمان طبیعی یا سزارین هستند. در این هفته، هم سلامت مادر و هم سلامت جنین اهمیت ویژه ای پیدا می‌کند، چرا که ممکن است علائم زایمان زودرس نمایان شوند.
اگر می‌پرسید که در هفته ۳۶ بارداری جنین در چه وضعیتی است؟ یا آیا در هفته ۳۶ بارداری امکان زایمان وجود دارد؟، باید بدانید که جنین در این زمان تقریباً کامل شده و در حال گرفتن موقعیت نهایی برای زایمان است. در این هفته، تغییراتی مانند درد های لگنی، ترشحات واژن، و حرکات غیر معمول جنین ممکن است دیده شود و برای برخی مادران، این علائم می‌تواند نشانه‌ای از نزدیک بودن هفته ۳۷ بارداری یا حتی هفته ۳۸ بارداری باشد که معمولاً زمان آماده سازی برای تولد نوزاد است.
در ادامه این مقاله از مجله بیبی دیلی ، به بررسی کامل علائم هفته ۳۶ بارداری، وضعیت بدن مادر، رشد و جایگاه جنین، و نکات مهم مراقبتی در این دوره می‌پردازیم تا شما با آگاهی کامل از این مرحله مهم عبور کنید. اگر به دنبال اطلاعات دقیق درباره مراقبت‌های هفته ۳۶ بارداری یا تغذیه مناسب برای سلامت مادر و جنین در این زمان هستید، تا انتهای مقاله همراه ما باشید.
علائم هفته ۳۶ بارداری
با رسیدن به هفته ۳۶ بارداری، بدن مادر به طور جدی برای زایمان طبیعی یا سزارین آماده می شود. بسیاری از مادران در این هفته با تغییرات فیزیکی و علائم جدیدی رو به‌رو می شوند که گاهی نگران کننده و گاهی هم نشانه ای طبیعی از نزدیک بودن زمان تولد نوزاد است. در ادامه مهم‌ترین علائم هفته ۳۶ بارداری را بررسی می کنیم:
۱. انقباضات براکستون هیکس (انقباضات تمرینی)
یکی از رایج ترین علائم، انقباضات خفیف و نامنظم است که به آن ها انقباضات براکستون هیکس گفته می‌شود. این انقباضات ممکن است با گذشت زمان شدید تر یا منظم تر شوند، اما معمولاً بدون درد یا با درد خفیف هستند و به عنوان تمرین بدن برای زایمان تلقی می‌شوند.
۲. احساس فشار در ناحیه لگن
در هفته ۳۶، سر جنین ممکن است به سمت پایین حرکت کرده و وارد لگن شود. این حالت که به آن درگیری سر جنین گفته می شود، باعث ایجاد فشار در ناحیه لگن و حتی درد در ران ها و کمر خواهد شد. بسیاری از مادران این احساس را به عنوان سنگینی شکم توصیف می‌کنند.
۳. تغییر در ترشحات واژن
افزایش ترشحات واژن یا تغییر رنگ آن به حالت سفید، شفاف یا حتی کمی صورتی، در این هفته طبیعی است. اگر ترشحات بیش از حد یا همراه با خون یا بوی غیرطبیعی باشد، ممکن است نشانه‌ی شروع زایمان یا وجود عفونت باشد که نیاز به بررسی متخصص زنان و زایمان دارد.
۴. تکرر ادرار
به دلیل فشار سر جنین بر مثانه، بسیاری از مادران در این هفته دچار تکرر ادرار می‌شوند. این علامت طبیعی است اما اگر همراه با سوزش یا درد باشد، باید احتمال عفونت ادراری را بررسی کرد.
۵. اختلال در خواب
با نزدیک شدن به زمان زایمان، اضطراب، دردهای بدنی، و تغییرات هورمونی ممکن است خوابیدن را برای مادر دشوار کنند. استفاده از بالش بارداری و تمرین تکنیک‌های آرام‌سازی می‌تواند به بهبود خواب کمک کند.
۶. دردهای خفیف شکمی یا کمری
درد زیر شکم در هفته ۳۶ بارداری یکی دیگر از علائمی است که بسیاری از مادران تجربه می‌کنند. این دردها معمولاً نتیجه کشش عضلات رحم یا فشار جنین هستند. اگر درد شدید یا همراه با خونریزی باشد، باید سریعاً به پزشک مراجعه شود.
۷. کاهش حرکات جنین (نسبی)
در این هفته، ممکن است احساس کنید که حرکات جنین کاهش یافته است. دلیل این موضوع کاهش فضای رحم است، اما حرکات باید همچنان قابل‌تشخیص باشند. اگر بیش از چند ساعت هیچ حرکتی حس نکردید، با پزشک تماس بگیرید.
وضعیت جنین در هفته ۳۶ بارداری
وزن جنین در هفته ۳۶ بارداری
وزن جنین در هفته ۳۶ بارداری به طور میانگین حدود ۲.۶ تا ۲.۸ کیلوگرم است و قد او به حدود ۴۷ سانتی‌متر می‌رسد. البته این اعداد ممکن است بسته به شرایط ژنتیکی و سلامت مادر متفاوت باشد. افزایش وزن جنین در این مرحله به سرعت ادامه دارد و چربی زیر پوستی بیشتری ذخیره می‌شود تا پس از تولد، دمای بدن او بهتر تنظیم شود.
حرکات جنین در هفته ۳۶ بارداری ممکن است نسبت به هفته‌های قبل کمی کمتر حس شود، اما هنوز هم باید منظم و قابل‌تشخیص باشد. فضای رحم به دلیل رشد زیاد جنین محدود شده و همین موضوع باعث کاهش آزادی حرکت می‌شود. با این حال، مادر باید هر روز حرکت‌های جنین را زیر نظر داشته باشد؛ زیرا کاهش شدید یا قطع ناگهانی حرکت‌ها می‌تواند نشانه‌ای از مشکل باشد و نیاز به بررسی فوری دارد.
وضعیت اندام ها در هفته ۳۶ بارداری نشان‌دهنده تکامل تقریباً کامل جنین است. شش‌ها در حال نهایی شدن هستند و سیستم عصبی به حد قابل قبولی از بلوغ رسیده است. دستگاه گوارش آماده پردازش شیر مادر است و کلیه‌ها نیز عملکرد مناسبی دارند. چشم‌ها می‌توانند نور را تشخیص دهند و ناخن‌ها روی انگشتان دست و پا رشد کرده‌اند. با این حال، در صورتی که زایمان در این هفته اتفاق بیفتد، ممکن است نوزاد همچنان به مراقبت‌های ویژه نیاز داشته باشد.
موقعیت قرارگیری جنین در هفته ۳۶ بارداری معمولاً به حالت سر‌به‌پایین (Cephalic Position) تغییر یافته است؛ این حالت برای زایمان طبیعی مناسب‌ترین وضعیت است. اگر جنین هنوز به حالت بریچ (پا به پایین) یا عرضی قرار داشته باشد، ممکن است پزشک روش‌هایی مانند مانورهای دستی یا برنامه‌ریزی برای زایمان سزارین را پیشنهاد دهد. بررسی دقیق وضعیت قرارگیری جنین در این هفته از طریق سونوگرافی انجام می‌شود تا برنامه‌ریزی دقیق‌تری برای نوع زایمان صورت گیرد.
علائم خطرناک در هفته ۳۶ بارداری
در هفته ۳۶ بارداری، بسیاری از علائم ممکن است طبیعی به نظر برسند، اما برخی از نشانه ها می‌توانند علامت خطر یا زایمان زودرس باشند و نیاز به بررسی فوری پزشکی دارند. آگاهی از این علائم خطرناک در هفته ۳۶ بارداری می‌تواند به حفظ سلامت مادر و سلامت جنین کمک کند و از بروز عوارض جلوگیری نماید.
-
خونریزی واژینال
هرگونه خونریزی قرمز روشن در این هفته غیرطبیعی است، به‌خصوص اگر همراه با درد شکم یا انقباض باشد. این وضعیت ممکن است نشان دهنده مشکلاتی مانند جدا شدن جفت یا شروع زایمان زودرس باشد و باید بلافاصله با پزشک تماس گرفته شود. -
کاهش یا قطع حرکات جنین
اگر متوجه شدید که حرکات جنین در هفته ۳۶ بارداری به‌طور چشمگیری کاهش یافته یا کاملاً متوقف شده، باید سریعاً به بیمارستان مراجعه کنید. کاهش حرکت می‌تواند علامتی از کمبود اکسیژن یا مشکلات جدی دیگر باشد. -
ترشح مایع شفاف یا آبکی از واژن
نشت مایع آمنیوتیک یا «پاره شدن کیسه آب» ممکن است به صورت خروج مایع شفاف از واژن باشد. اگر این اتفاق در هفته ۳۶ رخ دهد، ممکن است نشانه آغاز زایمان زودرس باشد و نیاز به بررسی اورژانسی دارد. -
درد شدید در شکم یا لگن
دردهای خفیف زیر شکم یا احساس فشار لگنی در این هفته رایج است، اما درد ناگهانی، شدید و مداوم می‌تواند نشان دهنده مشکلی جدی مثل جدا شدن جفت یا عفونت باشد. -
تب بالا یا لرز
افزایش دمای بدن بیش از ۳۸ درجه سانتی‌گراد ممکن است نشانه‌ی وجود عفونت در بدن مادر باشد. تب در اواخر بارداری می‌تواند به سلامت جنین آسیب برساند و نیاز به درمان فوری دارد. -
سردرد شدید و مداوم
اگر سردرد شدید و غیرقابل تسکینی دارید که با استراحت یا دارو بهتر نمی شود، ممکن است از علائم پره اکلامپسی (مسمومیت بارداری) باشد، به ویژه اگر با تاری دید، ورم شدید یا درد در ناحیه زیر دنده همراه باشد. -
تاری دید یا دوبینی
اختلال در بینایی، نورهای چشمک زن یا دید تار نیز می تواند نشانه ی افزایش فشار خون بارداری یا پره‌اکلامپسی باشد. در این شرایط باید سریعاً تحت نظر قرار بگیرید.
اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، نباید منتظر بمانید؛ فوراً با ماما یا پزشک خود تماس بگیرید یا به نزدیک‌ترین مرکز درمانی مراجعه کنید. در هفته ۳۶، توجه به این هشدارها می‌تواند مسیر زایمان طبیعی یا سزارین شما را ایمن‌تر و بدون خطر کند.
سوالات متداول FAQ
اسهال در هفته ۳۶ بارداری
اسهال خفیف گاهی در هفته های آخر بارداری طبیعی است و ممکن است به دلیل تغییرات هورمونی یا نزدیک شدن به زمان زایمان رخ دهد. اما اگر اسهال شدید یا همراه با درد و تب باشد، باید سریعاً با پزشک مشورت کنید.
انقباض در هفته ۳۶ بارداری
انقباض های خفیف و نامنظم در هفته ۳۶ بارداری طبیعی هستند و معمولاً به عنوان انقباضات براکستون هیکس شناخته می شوند که بدن را برای زایمان آماده می‌کنند. اما اگر انقباض ها شدید، منظم و همراه با درد باشند، ممکن است نشانه شروع زایمان زودرس باشد و نیاز به مراجعه فوری به پزشک دارد.
ترشح در هفته ۳۶ بارداری
در هفته ۳۶ بارداری، ترشحات واژن افزایش می‌یابد و معمولاً بی‌رنگ یا کمی شیری رنگ است که نشانه آماده شدن رحم برای زایمان است. اما اگر ترشحات همراه با خون، بوی نامطبوع یا خارش باشد، باید به پزشک مراجعه کرد زیرا ممکن است نشانه عفونت یا مشکل دیگری باشد.
تغذیه هفته ۳۶ بارداری
تغذیه در هفته ۳۶ بارداری باید شامل مواد مغذی کافی مانند پروتئین، آهن، کلسیم و ویتامین‌ها باشد تا سلامت مادر و جنین تضمین شود. مصرف مایعات کافی و اجتناب از غذاهای سنگین یا پرادویه نیز مهم است.
خونریزی در هفته ۳۶ بارداری
هر گونه خونریزی در این هفته باید جدی گرفته شود و سریعاً به پزشک اطلاع داده شود، زیرا می‌تواند نشانه مشکلاتی مثل جدا شدن جفت یا شروع زایمان زودرس باشد.
رابطه در هفته ۳۶ بارداری
اگر بارداری شما بدون مشکل خاصی پیش می‌رود، رابطه جنسی در هفته ۳۶ معمولاً بی‌خطر است، اما باید از هرگونه درد، خونریزی یا انقباض ناگهانی پرهیز کنید و در صورت بروز علائم غیرطبیعی، با پزشک مشورت کنید.
سرماخوردگی در هفته ۳۶ بارداری
سرماخوردگی در هفته‌های آخر بارداری معمولاً خطرناک نیست اما باید مراقب باشید و استراحت کافی داشته باشید. در صورت تب بالا یا مشکلات تنفسی حتماً با پزشک تماس بگیرید.
سرگیجه در هفته ۳۶ بارداری
سرگیجه می‌تواند به دلیل فشار خون پایین، کم‌خونی یا کم‌آبی بدن در این هفته اتفاق بیفتد. نشستن یا دراز کشیدن و نوشیدن آب کافی معمولاً کمک‌کننده است، اما اگر سرگیجه شدید یا همراه با علائم دیگر باشد، باید پزشک را مطلع کنید.
