آلرژی در کودکان – علت ، علائم و درمان

آلرژی در کودکان یکی از مشکلات رایج است که می‌تواند بر سلامت کودک تأثیر بگذارد و باعث بروز علائمی مانند کهیر، تنگی نفس و مشکلات گوارشی شود. بسیاری از والدین با این سؤال مواجه هستند که علائم آلرژی غذایی در کودکان چیست و چگونه می‌توان این حساسیت ‌ها را از سایر مشکلات تشخیص داد؟ آلرژی ‌ها می‌توانند در اثر عوامل مختلفی مانند ژنتیک، محیط و تغذیه ایجاد شوند و برخی از آن‌ ها، مانند آلرژی ‌های فصلی در کودکان، ممکن است در زمان ‌های خاصی از سال تشدید شوند.

تشخیص به‌موقع و درمان آلرژی کودکان نقش مهمی در پیشگیری از عوارض آن دارد. برخی از والدین نگران این هستند که تفاوت بین آلرژی غذایی و عدم تحمل غذایی در کودکان چیست و چگونه می‌توان واکنش‌ های آلرژیک را کاهش داد. خوشبختانه، با شناخت علائم و اجتناب از آلرژن ‌های شایع، می‌توان تا حد زیادی از بروز واکنش ‌های حساسیتی جلوگیری کرد.

در این مقاله از مجله بیبی دیلی ، به بررسی شایع‌ ترین آلرژی ‌های کودکان، روش ‌های تشخیص و درمان، و راه‌ های پیشگیری از آلرژی در کودکان می‌پردازیم. همچنین به این موضوع خواهیم پرداخت که آیا می‌توان از آلرژی ‌های کودکان پیشگیری کرد یا خیر و چه اقداماتی برای کاهش حساسیت‌ های کودکان توصیه می‌شود.

آلرژی در کودکان چیست و چه تفاوتی با عدم تحمل غذایی دارد؟

آلرژی در کودکان یک واکنش غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن به موادی است که در حالت عادی بی ‌ضرر هستند. این مواد که به آن‌ ها آلرژن گفته می‌شود، می‌توانند از طریق تنفس، تماس پوستی، گزش حشرات و مصرف مواد غذایی وارد بدن شوند و باعث ایجاد علائم آلرژیک شوند. سیستم ایمنی کودک در مواجهه با این مواد، آنتی‌ بادی‌ هایی به نام ایمونوگلوبولین E (IgE) تولید می‌ کند که باعث آزاد شدن هیستامین و در نتیجه بروز علائمی مانند خارش، التهاب، تنگی نفس و مشکلات گوارشی می‌ شود.

متن انگلیسی:

“Allergies in children are a significant health concern, affecting up to 8% of children worldwide. Early recognition and management are crucial for improving quality of life.”

ترجمه فارسی:

“آلرژی‌ها در کودکان یک نگرانی مهم بهداشتی هستند که تا ۸٪ از کودکان در سراسر جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهند. شناسایی و مدیریت زودهنگام برای بهبود کیفیت زندگی ضروری است.”

منبع:

American Academy of Pediatrics – Allergy and Immunology

تفاوت آلرژی و عدم تحمل غذایی در کودکان

بسیاری از والدین آلرژی را با عدم تحمل غذایی اشتباه می‌گیرند، اما این دو مشکل کاملاً متفاوت هستند:

1. آلرژی یک واکنش ایمنی است، اما عدم تحمل غذایی مربوط به گوارش است
   • در آلرژی، سیستم ایمنی بدن کودک به اشتباه یک ماده بی‌ ضرر را خطرناک تشخیص داده و با آن مقابله می‌کند.
   • در عدم تحمل غذایی، بدن کودک قادر به هضم یا متابولیزه کردن یک ماده غذایی خاص نیست (مثلاً عدم تحمل لاکتوز به دلیل کمبود آنزیم لاکتاز).
2. علائم و شدت واکنش ‌ها متفاوت است
   • آلرژی می‌تواند علائم شدید و گاهی خطرناک ایجاد کند، مانند کهیر، تورم صورت و گلو، خس‌خس سینه و در موارد شدید شوک آنافیلاکسی.
   • عدم تحمل غذایی معمولاً علائم گوارشی مانند نفخ، درد شکم و اسهال دارد و خطر جانی ایجاد نمی‌کند.
3. آزمایش‌ های تشخیصی متفاوتی دارند
   • آلرژی با تست پوستی، آزمایش خون (IgE) یا تست چالش آلرژن تشخیص داده می‌شود.
   • عدم تحمل غذایی از طریق رژیم حذفی، آزمایش‌ های تنفسی (برای لاکتوز) و بررسی علائم پس از مصرف غذا مشخص می‌شود.

متن انگلیسی:

“Food allergies involve the immune system and can cause severe reactions, whereas food intolerances generally do not involve the immune system and are less severe.”

ترجمه فارسی:

“آلرژی‌های غذایی سیستم ایمنی را درگیر می‌کنند و می‌توانند واکنش‌های شدیدی ایجاد کنند، در حالی که عدم تحمل‌های غذایی معمولاً سیستم ایمنی را درگیر نمی‌کنند و کمتر شدید هستند.”

منبع:

Mayo Clinic – Food Allergy vs. Food Intolerance

انواع آلرژی در کودکان

آلرژی در کودکان تنها به مواد غذایی محدود نمی‌ شود و می‌تواند به دلایل مختلفی مانند عوامل محیطی، تغییرات فصلی، نیش حشرات یا مصرف داروها ایجاد شود. این حساسیت ‌ها می‌توانند علائم خفیف تا شدید داشته با شند و در برخی موارد حتی خطرناک شوند. شناخت انواع آلرژی و روش‌ های پیشگیری از آن‌ ها می‌تواند به والدین کمک کند تا سلامت کودک خود را بهتر مدیریت کنند. برای اطلاعات بیشتر ما به شما مقاله چگونه سیستم ایمنی کودک را در فصل سرما تقویت کنیم را پیشنهاد میکنیم .

 

آلرژی غذایی

یکی از رایج ‌ترین انواع آلرژی در کودکان، آلرژی غذایی است که به دلیل واکنش سیستم ایمنی بدن به برخی پروتئین ‌های موجود در غذا ایجاد می‌شود. برخی از رایج ‌ترین مواد غذایی که باعث حساسیت می‌شوند، شامل شیر گاو، تخم‌ مرغ، بادام‌ زمینی، آجیل‌ ها، سویا و گندم هستند. کودکانی که به این مواد حساسیت دارند، ممکن است پس از مصرف آن‌ ها علائمی مانند کهیر، خارش، ورم لب‌ها و گلو، مشکلات گوارشی و در موارد شدید، شوک آنافیلاکسی را تجربه کنند.

برای جلوگیری از واکنش‌ های آلرژیک، والدین باید هنگام خرید محصولات غذایی، برچسب ترکیبات آن ‌ها را بررسی کنند و در صورت لزوم، از پزشک متخصص برای تعیین یک رژیم غذایی ایمن کمک بگیرند. همچنین کودکانی که آلرژی شدید دارند، باید همیشه یک خودکار اپی ‌نفرین (EpiPen) همراه داشته باشند تا در مواقع اضطراری از آن استفاده کنند.

آلرژی فصلی

برخی از کودکان در فصل‌ های خاصی از سال، به دلیل وجود گرده گیاهان، چمن‌ها و قارچ‌ های موجود در هوا، دچار علائم آلرژیک می‌شوند. این مشکل که به آن “تب یونجه” نیز گفته می‌شود، معمولاً در بهار و پاییز شدت بیشتری دارد. کودکان مبتلا به آلرژی فصلی ممکن است با علائمی مانند عطسه مکرر، خارش چشم و بینی، آبریزش بینی و سرفه ‌های خشک مواجه شوند.

برای کاهش اثرات این نوع حساسیت، والدین می‌توانند در زمان‌ های اوج گرده ‌افشانی، پنجره‌ های خانه را بسته نگه دارند و در صورت خروج از منزل، از عینک آفتابی و ماسک برای کودک خود استفاده کنند. همچنین شستن دست ‌ها و تعویض لباس‌ ها پس از بازگشت به خانه، می‌تواند مقدار آلرژن ‌های باقی‌ مانده روی بدن را کاهش دهد.

آلرژی محیطی

برخی از کودکان به موادی که در محیط اطرافشان وجود دارد، حساسیت نشان می‌دهند. این مواد می‌توانند شامل گرد و غبار، موی حیوانات خانگی، کپک‌ها، دود سیگار و مواد شیمیایی موجود در شوینده ‌ها و عطرها باشند. کودکانی که به این نوع آلرژی دچار می‌شوند، معمولاً دچار گرفتگی و آبریزش بینی، خارش چشم و پوست، مشکلات تنفسی و در برخی موارد، تشدید علائم آسم می‌شوند.

برای کاهش این نوع حساسیت، بهتر است محیط خانه همیشه تمیز نگه داشته شود و از جاروبرقی ‌های دارای فیلتر HEPA استفاده شود. همچنین اگر کودک به موی حیوانات حساسیت دارد، بهتر است تماس او با حیوانات خانگی محدود شود.

آلرژی به نیش حشرات

نیش برخی از حشرات مانند زنبور، مورچه‌ های آتشین و پشه می‌تواند در برخی کودکان واکنش ‌های آلرژیک شدیدی ایجاد کند. این واکنش‌ ها ممکن است شامل تورم شدید در محل نیش، قرمزی و خارش بیش از حد، دشواری در تنفس و در موارد جدی ‌تر، شوک آنافیلاکسی باشد.

برای پیشگیری از بروز این حساسیت، بهتر است کودک در محیط‌ه ای باز لباس‌ های پوشیده بپوشد، از عطر های شیرین که حشرات را جذب می‌کنند، استفاده نکند و در صورت مشاهده علائم شدید، فوراً به پزشک مراجعه شود. اگر کودک سابقه واکنش ‌های آلرژیک شدید دارد، والدین باید همیشه یک خودکار اپی ‌نفرین همراه داشته باشند.

آلرژی دارویی

برخی از دارو ها مانند آنتی‌بیوتیک‌ها (به‌خصوص پنی‌سیلین)، دارو های ضدالتهابی غیراستروئیدی (مانند ایبوپروفن) و برخی از واکسن‌ ها ممکن است در برخی کودکان واکنش آلرژیک ایجاد کنند. علائم این نوع حساسیت می‌تواند از خارش و کهیر گرفته تا تنگی نفس و آنافیلاکسی متغیر باشد.

در صورت مشاهده هرگونه واکنش مشکوک پس از مصرف دارو، باید مصرف آن فوراً قطع شود و پزشک در جریان قرار گیرد. همچنین لازم است که اطلاعات مربوط به حساسیت دارویی کودک در پرونده پزشکی او ثبت شود تا از تجویز مجدد داروی حساسیت ‌زا جلوگیری شود.

متن انگلیسی:

“Children can experience various types of allergies, including food allergies, environmental allergies (such as pollen or dust mites), and insect sting allergies.”

ترجمه فارسی:

“کودکان می‌توانند انواع مختلفی از آلرژی‌ها را تجربه کنند، از جمله آلرژی‌های غذایی، آلرژی‌های محیطی (مانند گرده یا مایت‌های گرد و غبار) و آلرژی به نیش حشرات.”

منبع:

American College of Allergy, Asthma & Immunology – Pediatric Allergies

 

علائم آلرژی در کودکان چگونه است؟

آلرژی در کودکان می‌تواند طیف وسیعی از علائم را ایجاد کند که شدت آن ‌ها از خفیف تا شدید متغیر است. این علائم بسته به نوع آلرژی، ماده حساسیت ‌زا و واکنش سیستم ایمنی بدن کودک متفاوت خواهند بود. در برخی موارد، این مواد حساسیت ‌زا ممکن است با تولید هیستامین باعث التهاب و تحریک پوست شود. برخی از رایج ‌ترین علائم پوستی آلرژی در کودکان شامل موارد زیر است:

• کهیر و قرمزی پوست: این حالت معمولاً به صورت برجستگی ‌های قرمز و خارش ‌دار روی پوست ظاهر می‌شود و ممکن است پس از مصرف برخی غذا ها، تماس با مواد آلرژن یا نیش حشرات ایجاد شود.
• اگزما (درماتیت آتوپیک): برخی از کودکان مبتلا به آلرژی دچار خشکی، التهاب و ترک ‌های پوستی می‌شوند. اگزما اغلب در نواحی مانند صورت، آرنج، پشت زانو و گردن ظاهر می‌شود.
• تورم (آنژیوادم): در برخی از واکنش ‌های آلرژیک شدید، ممکن است تورم در اطراف چشم‌ ها، لب‌ ها، زبان یا حتی گلو ایجاد شود که در موارد شدید، می‌تواند منجر به مشکلات تنفسی شود.
• خارش شدید: کودکانی که به گرد و غبار، موی حیوانات یا برخی مواد شیمیایی حساسیت دارند، ممکن است دچار خارش و تحریک پوستی شوند.

متن انگلیسی:

“Symptoms of allergies in children can range from mild reactions, such as sneezing and itching, to severe anaphylactic responses requiring immediate medical attention.”

ترجمه فارسی:

“علائم آلرژی در کودکان می‌تواند از واکنش‌های خفیف، مانند عطسه و خارش، تا واکنش‌های شدید آنافیلاکتیک که نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارند، متغیر باشد.”

منبع:

National Health Service (NHS) – Allergies in Children

۲. علائم تنفسی آلرژی در کودکان

برخی از آلرژی ‌ها، به ویژه آلرژی فصلی و آلرژی به گرد و غبار یا موی حیوانات، ممکن است سیستم تنفسی کودک را تحت تأثیر قرار دهند. این علائم اغلب شبیه سرما خوردگی هستند اما در طولانی ‌مدت ادامه دارند. مهم‌ترین نشانه‌ های آلرژی تنفسی در کودکان عبارت‌اند از:

• عطسه مکرر: یکی از علائم رایج آلرژی فصلی و حساسیت به گرد و غبار است.
• آبریزش بینی و گرفتگی بینی: این نشانه‌ها معمولاً به دلیل التهاب مجاری بینی ناشی از تماس با مواد آلرژن مانند گرده گیاهان یا کپک‌ها ایجاد می‌شوند.
• خارش بینی، گلو و گوش: برخی از کودکان هنگام تماس با مواد حساسیت‌زا دچار احساس خارش در بینی، گلو یا حتی گوش می‌شوند.
• سرفه خشک و مزمن: سرفه‌های طولانی‌مدت که در شب‌ها تشدید می‌شوند، ممکن است نشانه‌ای از آلرژی باشند.
• تنگی نفس و خس‌خس سینه: در مواردی که آلرژی شدیدتر باشد، کودک ممکن است دچار خس‌خس سینه و مشکلات تنفسی شود. در کودکان مبتلا به آسم، آلرژی می‌تواند باعث تشدید حملات آسم شود.

۳. علائم گوارشی آلرژی در کودکان

برخی از کودکان ممکن است پس از مصرف غذاهای خاص، واکنش‌های آلرژیک گوارشی داشته باشند. این علائم شامل موارد زیر است:

• دل‌درد و گرفتگی شکم: یکی از نشانه‌های آلرژی غذایی است که معمولاً پس از خوردن مواد غذایی حساسیت‌زا بروز می‌کند.
• تهوع و استفراغ: در برخی از کودکان، بدن بلافاصله پس از مصرف غذای حساسیت‌زا واکنش نشان می‌دهد.
• اسهال: آلرژی غذایی می‌تواند باعث تحریک روده‌ها و منجر به اسهال مزمن در کودکان شود.
• نفخ و گاز معده: برخی از مواد غذایی مانند لبنیات ممکن است در کودکان حساس باعث نفخ و مشکلات گوارشی شوند.

۴. علائم چشمی و گوش آلرژی در کودکان

کودکانی که به گرده گیاهان، گرد و غبار، موی حیوانات یا کپک ‌ها حساسیت دارند، ممکن است علائم آلرژی را در چشم ‌ها و گوش ‌های خود تجربه کنند، از جمله:

• قرمزی و التهاب چشم: آلرژی‌های فصلی یا حساسیت به گرد و غبار ممکن است باعث قرمزی و التهاب چشم‌ها شود.
• خارش و اشک‌ریزش چشم: چشم‌های کودک ممکن است به‌شدت دچار خارش شده و بیش از حد اشک تولید کنند.
• تورم پلک‌ها: برخی از کودکان به دلیل حساسیت چشمی دچار پف‌کردگی و تورم پلک‌ها می‌شوند.
• احساس گرفتگی یا فشار در گوش: حساسیت‌های شدید ممکن است باعث التهاب در لوله‌های استاش گوش شده و کودک احساس پری یا گرفتگی در گوش‌های خود داشته باشد.

۵. شوک آنافیلاکسی؛ شدیدترین واکنش آلرژیک

در برخی موارد نادر، آلرژی در کودکان می‌تواند به یک واکنش شدید و خطرناک به نام شوک آنافیلاکسی منجر شود. این وضعیت یک اورژانس پزشکی است که در صورت عدم درمان فوری، می‌تواند تهدیدکننده زندگی باشد. نشانه‌ های آنافیلاکسی شامل موارد زیر است:

• تورم شدید در گلو و زبان که باعث دشواری در تنفس می‌شود.
• افت شدید فشار خون که می‌تواند باعث سرگیجه و غش کردن شود.
• تپش قلب سریع و نامنظم.
• مشکل در صحبت کردن یا صدای خشن و گرفته.
• کاهش سطح هوشیاری و از دست دادن هوشیاری در موارد شدید.

اگر کودک شما هر یک از این علائم را نشان داد، فوراً باید با اورژانس تماس بگیرید و از خودکار اپی ‌نفرین (EpiPen) در صورت تجویز پزشک استفاده کنید.

آلرژی در کودکان ممکن است به اشکال مختلف ظاهر شود و علائم آن بسته به نوع ماده حساسیت ‌زا متفاوت باشد. برخی از کودکان فقط علائم خفیفی مانند عطسه و آبریزش بینی را تجربه می‌کنند، در حالی که برخی دیگر ممکن است دچار واکنش‌ های شدیدتر مانند مشکلات تنفسی یا حتی شوک آنافیلاکسی شوند.

والدین باید با دقت علائم کودک خود را زیر نظر داشته باشند و در صورت مشاهده نشانه ‌های مداوم یا شدید، به پزشک مراجعه کنند. تشخیص زودهنگام و مدیریت صحیح آلرژی می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی کودک کمک کند و از بروز واکنش ‌های خطرناک جلوگیری نماید.

 

 

روش‌ های درمان آلرژی در کودکان

درمان آلرژی در کودکان بسته به نوع و شدت واکنش آلرژیک می‌تواند متفاوت باشد. در برخی موارد، آلرژی ‌های خفیف با مدیریت ساده و پرهیز از عوامل تحریک ‌کننده کنترل می‌شوند، اما در موارد شدیدتر، نیاز به درمان ‌های دارویی یا روش‌های پیشرفته‌ تری مانند ایمونوتراپی وجود دارد.

 

یکی از رایج‌ ترین روش ‌های درمان آلرژی در کودکان، استفاده از داروهای ضدحساسیت مانند آنتی ‌هیستامین‌ ها است. این داروها به کاهش علائمی مانند عطسه، آبریزش بینی، خارش چشم و کهیر کمک می‌کنند و معمولاً به‌صورت شربت یا قرص برای کودکان تجویز می‌شوند. در مواردی که علائم آلرژی شدیدتر باشد، پزشک ممکن است از کورتیکواستروئیدهای موضعی یا استنشاقی برای کاهش التهاب و کنترل علائم تنفسی استفاده کند. برخی از کودکان که دچار آلرژی فصلی شدید هستند، ممکن است به اسپری ‌های بینی استروئیدی نیاز داشته باشند تا التهاب مجاری تنفسی آن‌ها کاهش یابد و تنفسشان بهبود پیدا کند.

علاوه بر داروهای تجویزی، بسیاری از والدین به دنبال روش ‌های طبیعی برای درمان آلرژی کودکان هستند. از جمله این روش ‌ها می‌توان به استفاده از بخور آب گرم برای کاهش گرفتگی بینی، مصرف عسل طبیعی (در کودکان بالای یک سال) برای تقویت سیستم ایمنی و کاهش حساسیت به گرده گیاهان، و شست ‌و شوی بینی با محلول نمکی برای پاکسازی مجاری تنفسی اشاره کرد. همچنین، ایجاد یک محیط عاری از گرد و غبار و مواد آلرژن در خانه می‌تواند به کاهش علائم کودک کمک کند. شستن مرتب ملحفه‌ها، استفاده از دستگاه تصفیه هوا و جلوگیری از ورود حیوانات خانگی به اتاق کودک از جمله اقدامات مؤثری هستند که والدین می‌توانند انجام دهند.

برای کودکانی که آلرژی شدید و طولانی ‌مدت دارند و علائم آن‌ ها با داروها کنترل نمی‌شود، پزشک ممکن است ایمونوتراپی (حساسیت‌زدایی) را پیشنهاد دهد. این روش درمانی شامل تزریق تدریجی دوزهای کم از ماده آلرژن به بدن کودک است تا سیستم ایمنی به‌تدریج نسبت به آن تحمل پیدا کند. ایمونوتراپی معمولاً برای آلرژی‌های فصلی، حساسیت به گرده گیاهان، موی حیوانات و برخی آلرژی‌های تنفسی تجویز می‌شود و می‌تواند در طولانی‌مدت علائم آلرژی را کاهش دهد.

در نهایت، بهترین راه برای مدیریت آلرژی کودکان، ترکیبی از پیشگیری، درمان دارویی و روش‌های طبیعی است. والدین باید با شناخت دقیق عوامل تحریک‌کننده و رعایت توصیه‌های پزشک، به کاهش علائم آلرژی در کودک خود کمک کنند تا کیفیت زندگی او بهبود یابد و از بروز واکنش‌های آلرژیک شدید جلوگیری شود.

 

تأثیر رژیم غذایی مادر در دوران بارداری بر آلرژی کودک

رژیم غذایی مادر در دوران بارداری می‌تواند تأثیر مهمی بر رشد سیستم ایمنی جنین و کاهش یا افزایش احتمال بروز آلرژی در نوزاد داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند که مصرف برخی مواد غذایی در این دوران می‌تواند از حساسیت ‌های آینده کودک جلوگیری کند، در حالی که برخی دیگر ممکن است خطر آلرژی را افزایش دهند.

یکی از مهم‌ ترین فاکتور ها در پیشگیری از آلرژی نوزاد، مصرف مواد غذایی متنوع و غنی از مواد مغذی در دوران بارداری است. مادرانی که در این دوران از طیف وسیعی از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین ‌های سالم استفاده می‌کنند، احتمال اینکه فرزندشان دچار حساسیت ‌های غذایی شود، کاهش می‌یابد. به‌طور خاص، مصرف مواد غذایی حاوی امگا ۳ مانند ماهی‌های چرب (مانند سالمون و ساردین)، مغزها و دان ه‌های روغنی می‌تواند به رشد سالم سیستم ایمنی کودک کمک کند.

همچنین، پژوهش ‌ها نشان می‌دهند که مصرف پروبیوتیک ‌ها در دوران بارداری ممکن است در کاهش خطر آلرژی ‌های غذایی و حساسیت‌های پوستی مانند اگزما مؤثر باشد. مواد غذایی مانند ماست پروبیوتیک، کفیر و ترشی‌ های طبیعی می‌توانند ترکیب میکروبی روده مادر را بهبود بخشیده و از انتقال فاکتورهای حساسیت ‌زا به جنین جلوگیری کنند.

در مقابل، برخی مطالعات حاکی از آن است که مصرف بیش‌ازحد برخی مواد غذایی مانند شکرهای فرآوری‌شده، چربی‌های ناسالم و افزودنی‌های غذایی می‌تواند باعث افزایش التهاب در بدن مادر شده و خطر ابتلای کودک به آلرژی را افزایش دهد. همچنین، برخی مادران ممکن است تصور کنند که با حذف کامل مواد آلرژی‌ زا مانند بادام‌ زمینی، تخم‌مرغ یا لبنیات از رژیم غذایی‌ شان می‌توانند از بروز آلرژی در کودک جلوگیری کنند، اما تحقیقات نشان داده است که مصرف متعادل این مواد در دوران بارداری و شیردهی می‌تواند حتی به افزایش تحمل بدن نوزاد نسبت به این مواد کمک کند. بنابراین، داشتن یک رژیم غذایی متنوع و متعادل، همراه با مشورت پزشک، بهترین راه برای کاهش احتمال آلرژی در کودک است.

 

اقدامات لازم در مدرسه و محیط بیرون برای جلوگیری از واکنش ‌های آلرژیک

کودکانی که دچار آلرژی هستند، در مدرسه و محیط بیرون از خانه در معرض عوامل تحریک‌ کننده زیادی قرار می‌گیرند که ممکن است واکنش‌های آلرژیک را تشدید کند. بنابراین، والدین، معلمان و مسئولان مدرسه باید اقدامات پیشگیرانه‌ای را برای محافظت از این کودکان انجام دهند.

یکی از مهم‌ترین اقدامات، آگاه ‌سازی معلمان و کادر مدرسه در مورد آلرژی کودک است. والدین باید اطلاعات کاملی درباره نوع آلرژی فرزندشان، مواد حساسیت ‌زا و علائم واکنش‌ های آلرژیک در اختیار مربیان و معلمان قرار دهند. برخی کودکان ممکن است به آلرژی ‌های شدید مانند حساسیت به بادام ‌زمینی، لبنیات یا نیش حشرات مبتلا باشند که در صورت تماس تصادفی، می‌تواند واکنش ‌های شدیدی مانند آنافیلاکسی ایجاد کند. در چنین مواردی، بهتر است معلمان نحوه استفاده از خود تزریق ‌کننده‌ های اپی‌نفرین (EpiPen) را بدانند تا در شرایط اضطراری بتوانند به کودک کمک کنند.

والدین همچنین می‌توانند کودک خود را برای مدیریت آلرژی در محیط بیرون آموزش دهند. او باید بداند که از چه غذاهایی پرهیز کند، چگونه علائم آلرژی را تشخیص دهد و در صورت بروز واکنش آلرژیک چه اقداماتی انجام دهد. به همراه داشتن دستبند هشدار آلرژی، بسته دارویی شامل آنتی‌هیستامین یا اسپری ‌های مخصوص برای آلرژی ‌های تنفسی می‌تواند کمک زیادی به کنترل شرایط در مواقع ضروری کند.

علاوه بر مدرسه، محیط‌ های دیگری مانند پارک ‌ها، مهمانی‌ ها و اردو های تفریحی نیز می‌توانند چالش ‌هایی برای کودکان مبتلا به آلرژی ایجاد کنند. در چنین مواردی، والدین می‌توانند با مربیان و سرپرستان صحبت کنند، از تغذیه کودک در محیط‌ های خارج از خانه اطمینان حاصل کنند و حتی برای موقعیت ‌های خاص، غذاهای خانگی و ایمن برای او آماده کنند. رعایت این اقدامات باعث می‌شود که کودک بتواند بدون نگرانی از آلرژی، زندگی اجتماعی سالمی داشته باشد و در کنار همسالان خود از فعالیت‌ های مدرسه و محیط بیرون لذت ببرد.

 

آیا می‌توان از آلرژی‌های کودکان پیشگیری کرد؟

هرچند که برخی از کودکان به‌دلیل عوامل ژنتیکی مستعد آلرژی هستند، اما والدین می‌توانند با رعایت برخی نکات، احتمال بروز آلرژی را کاهش دهند. محیط زندگی و تغذیه از مهم ‌ترین فاکتور های تأثیرگذار در پیشگیری از آلرژی هستند. یکی از بهترین روش‌ های پیشگیری، تقویت سیستم ایمنی کودک از سنین پایین است. تغذیه با شیر مادر حداقل تا شش ماهگی می‌تواند به رشد سالم سیستم ایمنی کمک کرده و از بروز آلرژی جلوگیری کند.

علاوه بر این، برخی تحقیقات نشان داده‌اند که استفاده از پروبیوتیک ‌ها در رژیم غذایی کودک ممکن است به کاهش احتمال حساسیت‌های غذایی و پوستی کمک کند. مصرف مواد غذایی مانند ماست پروبیوتیک، کفیر و سبزیجات تخمیرشده می‌تواند تعادل باکتری ‌های مفید روده را حفظ کرده و باعث تقویت سیستم ایمنی شود. همچنین، مواجهه تدریجی و کنترل‌شده با مواد غذایی آلرژی‌زا در سنین پایین ممکن است تحمل بدن کودک را نسبت به این مواد افزایش دهد.

ایجاد یک محیط عاری از مواد آلرژن در خانه نیز تأثیر زیادی در پیشگیری از آلرژی دارد. حذف فرش‌ها و پرده‌های سنگین که گردوغبار و مایت‌ها را جذب می‌کنند، استفاده از دستگاه‌های تصفیه هوا و جلوگیری از قرار گرفتن کودک در معرض دود سیگار و مواد شیمیایی می‌تواند از بروز حساسیت‌های تنفسی جلوگیری کند. در نهایت، سبک زندگی سالم، تغذیه مناسب و آگاهی از علائم آلرژی می‌تواند به والدین کمک کند تا خطر ابتلای فرزندشان به آلرژی‌های مختلف را به حداقل برسانند.